Skip to content

De ‘zin’ van zingen

“Zingen moet op ieders lijstje met goede voornemens staan.”
“De zingende mens zou alerter, relaxter en minder vaak verkouden zijn.”

Bron: Volkskrant, door Nell Westerlaken, 22 december 2017

Nederland is een land van koren, maar zingen op school is lang niet meer zo vanzelfsprekend als vroeger. Dat uitgerekend december zangmaand is, en vooral van koorzingen, is zo vreemd niet: de donkere dagen versterken de behoefte aan saamhorigheid, en zingen in een koor is bij uitstek een activiteit die saamhorigheid bevordert. Denk aan gospelmuziek waarin zwarte slaven zich één voelden, aan koren op voetbaltribunes of aan de lol van samen keihard meezingen met de radio – vanaf maandag bijvoorbeeld met de Top 2000. Volgens de Amerikaans-Arabisch componist Mohammed Fairouz zou veel ellende in de wereld voorkomen kunnen worden als iedereen verplicht zou zijn in een koor te zingen. In een koor moet je immers wel naar elkaar luisteren en rekening houden met anderen.

In een reactie op het recente advies van de Raad voor Cultuur opperde Vic van de Reijt, kenner van het Nederlandse lied, om met subsidiegeld mensen voor de klas te zetten die gaan zingen. De Britse overheid investeerde tien jaar geleden vele miljoenen in een nationaal project om basisschoolkinderen vaker te laten zingen. Wellicht heeft de Britse overheid de onderzoeken in gedachte van muziekprofessor Grenville Hancox. Hij is medeoprichter van een instituut dat het effect van kunsten, met name muziek, bestudeert op welzijn en gezondheid van zowel individuen als groepen. Geen zweverig gezeur: het centrum verzamelt wetenschappelijk materiaal met als doel zingen op doktersvoorschrift te bewerkstelligen. Zingende mensen gaan zich beter voelen, volgens Hancox, het is een manier om emoties te reguleren. Er zijn aanwijzingen dat zingen helpt bij het omgaan met chronische pijn. Zingen bevordert de zuurstofopname, is gunstig voor het cardiovasculaire systeem, het zou stress verminderen en bacterievorming in de luchtwegen tegengaan door een betere ‘ventilatie’. De zingende mens zou kortom alerter zijn, relaxter en minder vaak verkouden. Gezien alle veronderstelde voordelen zou meer zingen daarom op ieders lijstje van goede voornemens voor het nieuwe jaar moeten staan. Minder drinken, stoppen met nagelbijten, elke dag het aanrecht opruimen, meer zingen – zoiets. Om met Ella Fitzgerald te spreken: ‘Het enige dat beter is dan zingen is méér zingen.’

‘Samen zingen versnelt ontstaan van vriendschappen’ 
Misschien zouden we aan het begin van een nieuw schooljaar of voor een zakelijke bespreking in groepsverband moeten zingen zodat er betere sociale relaties ontstaan. Mensen die samen zingen, bouwen relatief snel een sociale band op, zo blijkt uit een nieuwe studie. De deelnemers aan een zangcursus voelen zich na een maand al veel meer met elkaar verbonden dan mensen die samen een cursus creatief schrijven volgen. Mogelijk zijn gezamenlijke zangrituelen in de loop van de evolutie dan ook ontstaan als middel om groepen mensen dichter bijeen te brengen. Dat concluderen onderzoekers van de Universiteit van Oxford in het wetenschappelijk tijdschrift Royal Society Open Science.   
Verbondenheid
De wetenschappers volgden bij hun onderzoek meer dan honderd proefpersonen die zangles namen of deelnamen aan een cursus creatief schrijven. Na elke les moesten de deelnemers aangeven hoe verbonden ze zich voelden met hun medecursisten op een schaal van 1 tot 7.Na twee lessen van een uur in een tijdsbestek van een maand voelden de zingende proefpersonen zich al gemiddeld 2 punten meer verbonden met hun groepsgenoten dan de schrijvende deelnemers. Dat verschil werd in de loop van de tijd kleiner. Na zeven maanden les hadden de schrijvende en zingende deelnemers een vergelijkbare sociale band opgebouwd.  
Knuffelhormoon
Het onderzoek suggereert volgens hoofdonderzoeker Eiluned Pearce dat gezamenlijk zingen het ontstaan van vriendschappen versnelt. “Door te zingen breek je het ijs en komt het proces van sociale binding eerder op gang”, verklaart ze op de nieuwssite van het wetenschappelijk tijdschrift Science. Uit eerdere onderzoeken is al gebleken dat in het brein van zingende mensen opvallend veel van het ‘knuffelhormoon’ oxytocine wordt aangemaakt, een stof die verbinding met anderen zou stimuleren.
Schooljaar
Pearce vermoedt dan ook dat zingen in de loop van de evolutie veel door mensen is gebruikt om sociale verbanden aan te gaan. “Het is goed voorstelbaar dat onze evolutionaire voorouders bepaalde zangrituelen gebruikten om zich in groepsverband sneller aan elkaar te verbinden, zodat ze daarna samen activiteiten konden ondernemen zoals jagen.”Pearce hoopt mensen met haar bevindingen te inspireren om ook in deze tijd sneller tot elkaar te komen. “Misschien zouden we aan het begin van een nieuw schooljaar of voor een zakelijke bespreking in groepsverband moeten zingen zodat er betere sociale relaties ontstaan.” 
Bron: Nu.nl – 28 oktober 2015)  

Zingen is goed voor het immuunsysteem
Zingen is goed voor het menselijk immuunsysteem, zo blijkt uit een onderzoek door wetenschappers van de universiteit van Frankfurt. De resultaten werden onlangs bekend gemaakt in het Journal of Behavorial Medicine. De onderzoekers testten het bloed van professionele koorzangers, voor en na een repetitie van het Requiem van Mozart. Na een uur bleek de concentratie Imuunglobuline A (proteinen die als afweerstof werken) en de hoeveelheid cortison (een hormoon tegen stress) aanzienlijk te zijn toegenomen. Als er alleen naar het Requiem werd geluisterd, was er nauwelijks een verandering in de bloedwaarden.

Bron: Algemeen Dagblad, jan. 2004

Van muziek word je slim
Muziek maken is niet alleen leuk, je wordt er ook slim van. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat muziek maken een belangrijke invloed heeft op de intelligentie en de sociale vaardigheden van kinderen. Zelf muziek maken verhoogt het IQ van kinderen; vooral het vermogen tot abstractie en analytisch denken neemt sterk toe. Gezamenlijk musiceren draagt bij aan de ontwikkeling van sociale vaardigheden en leidt tot een positiever zelfbeeld. Dat komt omdat musiceren de communicatie tussen de rechter hersenhelft (gevoel) en de linker hersenhelft (spraak en intellect) bevordert en een stimulerende werking heeft op het ontstaan van neuronale verbindingen, de ‘contactpuntjes’ in de hersenen. Bron: www.muziekmaaktslim

Zingen tegen hoge bloeddruk
Bron: Medisch Contact – Nr. 15 – 15 april 2011

“Een valse noot zingen is onbelangrijk, maar zingen zonder passie is onvergeeflijk.”
Bron: Ludwig van Beethoven

Is zingen, behalve voor je humeur, ook goed voor je gezondheid?
Dat muziek een positief effect heeft op het lichaam is bekend. Luisteren naar muziek kan stress verminderen en dat kan leiden tot een lagere hartslag en bloeddruk. Muziek schijnt zelfs te werken als pijnstiller. Of het ook zin heeft om zelf te zingen, is weinig onderzocht. Patiënten met afasie (een taalstoornis door hersenletsel) blijken beter te gaan praten als ze regelmatig zingen. Dementerende ouderen die liedjes van vroeger zingen, worden rustiger en kunnen zich soms opeens weer dingen herinneren. Artsen van de Harvard Medical School in Boston voegen daar een opmerkelijke bevinding aan toe. In het blad Arthritis Care & Research beschrijven ze deze maand het verhaal van een 76-jarige Dominicaanse vrouw die twee nieuwe knieën zou krijgen, maar niet kon worden geopereerd wegens een torenhoge bloeddruk. Ze reageerde niet op bloeddrukverlagers. Omdat de artsen, in het kader van een filantropisch programma, slechts kort in het ziekenhuis waren, was haast geboden. De vrouw vroeg daarop of ze mocht zingen. Al na twee religieuze liederen daalde haar bloeddruk en nadat ze, op aandringen van de artsen, ook ’s nachts wat had doorgezongen, kon ze ’s morgens alsnog naar de operatiekamer. Het principe lijkt helder: wie zingt haalt diep adem, gebruikt tal van spieren in het bovenlijf én brengt zichzelf tot rust. Eén zo’n geval bewijst uiteraard niets, beseffen de artsen. Maar omdat medicatie niet altijd helpt is het volgens hen de moeite waard de waarde van zang als alternatieve therapie te onderzoeken. ‘Zingen is simpel, veilig en gratis’, schrijven ze. Hun voorstel: als patiënten willen zingen moeten ze zeker worden gestimuleerd.
Bron: Volkskrant – 18 april 2011